BMC : मुंबईतील चौपाट्यांवर तुर्की रोबोटिक बचाव यंत्रे खरेदीचे टेंडर रद्द करा

मुंबई (Mumbai) : मुंबई महापालिकेने मुंबईतील चौपाट्यांवर समुद्रात बुडणाऱ्या लोकांना वाचवण्यासाठी 'रोबोटिक वॉटर रेस्क्यू' यंत्रे खरेदी करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ही यंत्रे तुर्की बनावटीची असल्याची माहिती आहे. त्यामुळे मुंबई महापालिकेच्या तुर्की बनावटीच्या रोबोटिक बचाव यंत्रांच्या खरेदीला तीव्र राजकीय विरोध होत आहे.

मुंबईतील समुद्रकिनाऱ्यांवर होणारे बुडण्याचे प्रकार कमी करणे आणि जीवरक्षकांना मदत करणे हा या रोबोटिक बचाव यंत्रांच्या खरेदीमागील मुख्य उद्देश आहे. गिरगाव, दादर, जुहू, वर्सोवा, अक्सा आणि गोराई या सहा चौपाट्यांवर ही यंत्रे वापरली जाण्याची शक्यता आहे. ही रोबोटिक यंत्रे समुद्रात बुडणाऱ्या व्यक्तीपर्यंत वेगाने पोहोचू शकतात आणि त्यांना मदत करू शकतात. यामुळे सध्याच्या 111 जीवरक्षकांना अधिक कार्यक्षमतेने काम करण्यास मदत होईल. ही यंत्रे रिमोट-ऑपरेटेड असतील. ती पाण्याच्या लाटांमध्येही स्थिर राहू शकतील. ती बुडणाऱ्या व्यक्तीला पकडण्यासाठी आधार देऊ शकतील, ज्यामुळे जीवरक्षक पोहोचेपर्यंत व्यक्तीला सुरक्षित ठेवता येईल. काही रोबोटिक बचाव यंत्रांमध्ये कॅमेरा, जीपीएस, आणि संवादाची सोय असू शकते, ज्यामुळे परिस्थितीचे अधिक चांगल्या प्रकारे निरीक्षण करता येईल.

मुंबई महापालिकेने 6 रोबोटिक वॉटर रेस्क्यू लाईफ सेव्हींग बॉईज यंत्रांची खरेदी केली आहे. या यंत्रांची किंमत प्रति यंत्र 6,52,200 रुपये इतकी आहे. या तुर्की बनावटीच्या यंत्रांच्या खरेदीवर भाजप आणि शिवसेनेकडून (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे गट) विरोध दर्शवला जात आहे. तुर्कीने भारत-पाकिस्तान तणावाच्या काळात पाकिस्तानला पाठिंबा दिल्याने तुर्की उत्पादनांचा बहिष्कार करावा, अशी त्यांची मागणी आहे. त्यांनी बीएमसीकडे हा करार रद्द करण्याची मागणी केली आहे. मुंबई महापालिका मुंबईतील चौपाट्यांवर सुरक्षा वाढवण्यासाठी आणि बुडण्याच्या घटनांना आळा घालण्यासाठी आधुनिक रोबोटिक तंत्रज्ञानाचा वापर करण्याच्या तयारीत आहे, परंतु या प्रस्तावावर राजकीय वाद सुरू आहे. भारतीय जनता पक्षाने (भाजप) या खरेदीवर तीव्र आक्षेप घेतला आहे. भाजपच्या मते, तुर्कीने अनेक आंतरराष्ट्रीय मंचांवर, विशेषतः काश्मीर मुद्द्यावर, पाकिस्तानला पाठिंबा दिला आहे आणि भारताच्या विरोधात भूमिका घेतली आहे. अशा परिस्थितीत तुर्कीकडून कोणतीही खरेदी करणे म्हणजे शत्रू देशाला मदत करण्यासारखे आहे, असा युक्तिवाद भाजपने केला आहे.

भाजप आणि इतर काही गट राष्ट्रीय सुरक्षेच्या आणि सार्वभौमत्वाच्या मुद्द्यावर ही खरेदी रद्द करण्याची मागणी करत आहेत. 'शत्रू राष्ट्राच्या' उत्पादनांना भारताच्या पैशातून प्रोत्साहन देणे अयोग्य आहे, असे त्यांचे म्हणणे आहे. उद्धव बाळासाहेब ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेनेही या खरेदीला विरोध दर्शवला आहे. त्यांचे म्हणणे आहे की, जर तुर्की भारताच्या विरोधात भूमिका घेत असेल, तर त्यांच्याकडून उपकरणे खरेदी करणे चुकीचे आहे. त्यांनी बीएमसीला या कराराचा फेरविचार करण्याची आणि पर्यायी साधनांचा शोध घेण्याची मागणी केली आहे. या यंत्रांच्या किमतीवर आणि त्यांच्या कार्यक्षमतेवरही प्रश्नचिन्ह उपस्थित केला जात आहे. भारतीय किंवा इतर मित्र देशांकडून समान किंवा अधिक चांगली उपकरणे उपलब्ध असताना तुर्कीलाच का प्राधान्य दिले जात आहे, असाही प्रश्न केला जात आहे. टेंडर प्रक्रियेत पारदर्शकतेचा अभाव असल्याचा आरोपही होत आहे. बीएमसीने यावर अद्याप अधिकृतपणे स्पष्टीकरण दिलेले नाही.