Nagpur : जलसंपदा विभागाला का येत आहेत अडचणी?; कोट्यवधीचे अंबाझरीचे काम अडकले

नागपूर (Nagpur) : शहरातील ऐतिहासिक तलाव अंबाझरीच्या सुरक्षेला गंभीर धोका निर्माण झाला आहे. 22 सप्टेंबर रोजी अंबाझरी ओव्हरफ्लो झाल्याने शहरात पूरस्थिती निर्माण झाली होती. मेट्रो रेल्वेचे खांब आणि जंगली झाडांच्या मुळांमुळे धरणाच्या आतील भागांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. नाशिकची धरण सुरक्षा संघटना 2018 पासून अंबाझरी धरणाचा पाया कमकुवत झाल्याची तक्रार करत आहे. दरवर्षी धरणाच्या पूर्व आणि पावसाळ्यानंतरच्या आढाव्यात धरण सुरक्षा संस्था महापालिकेला तातडीने दुरुस्ती करण्याच्या सूचना देत असते, मात्र महापालिकेकडून ठोस पाऊल उचलले जात नाही, असे जाणकारांचे म्हणणे आहे. तत्काळ व्यवस्था पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

321 कोटी रुपये नियोजित

जलसंपदा विभागाने एकूण 21 कोटी रुपयांच्या निधीतून धरणाचे नूतनीकरण आणि सुरक्षा भिंतीच्या मजबुतीकरणासाठी तीन टप्प्यांत नियोजन केले आहे. यातील पहिल्या टप्प्याचे काम पूर्ण झाले असले तरी धरणाजवळील झाडे तोडणे आणि तलावाची पाणीपातळी दुस-या टप्प्याच्या कामात अडथळा ठरत आहे. महापालिकेच्या वतीने झाडे तोडण्याबाबत समितीने पंधरा दिवसांत पुढाकार घेणे अपेक्षित होते, मात्र आजतागायत प्रत्यक्षात काम सुरू झालेले नाही.

6 महिन्याचा वेळ

प्रत्यक्षात वृक्षतोडीबाबत महापालिकेने तज्ज्ञांची समिती स्थापन केली आहे. झाडे तोडून पाण्याची पातळी कृत्रिमरीत्या कमी केल्यानंतरच दुसऱ्या टप्प्यातील दुरुस्तीचे काम सुरू केले जाणार आहे. दुसऱ्या टप्प्यात धरणाच्या अंतर्गत भागांच्या दुरुस्तीसाठी 6 महिन्यांचा कालावधी प्रस्तावित करण्यात आला आहे. या कामासाठी जलसंपदा विभाग आता महापालिकेकडून पूर्ण होण्याची प्रतीक्षा आहे.

झाडे तोडण्यासाठी समिती स्थापन केली

अंबाझरी तलाव व धरणाच्या मजबुतीकरणाबाबत महापालिका आयुक्त डॉ.अभिजीत चौधरी यांनी 5 ऑक्टोबर रोजी आढावा बैठक घेतली. या बैठकीला अतिरिक्त आयुक्त आंचल गोयल, मुख्य अभियंता राजीव गायकवाड, पाटबंधारे विभागाचे मुख्य अभियंता (दक्षिण) डॉ. प्रकाश पवार, अधीक्षक अभियंता डॉ. श्वेता बॅनर्जी, मुख्य लेखाधिकारी सदाशिव शेळके, उपायुक्त रवींद्र भेलावे आदी उपस्थित होते. यावेळी महापालिका आयुक्त डॉ.अभिजीत चौधरी यांनी पाटबंधारे विभागाला अंबाझरी धरणाचे नूतनीकरण व मजबुतीकरणासाठी आराखडा तयार करण्याचे निर्देश दिले. यासोबतच धरणाजवळील झाडे तोडण्याचा आढावा घेण्यासाठी पाच सदस्यांची समिती स्थापन करण्यात आली आहे. अतिरिक्त आयुक्त आंचल गोयल, पाटबंधारे विभागाचे मुख्य अभियंता पवार, उद्यान विभागाचे अमोल चौपरगर, वनसंरक्षक भरत हांडा यांचा समितीत समावेश करण्यात आला आहे. ही समिती अंबाझरी धरणाजवळील झाडे तोडण्याचा आढावा घेत आहे.

झाडांसह पाणीसाठा अडसर ठरत आहे

जलसंपदा विभागातर्फे अंबाझरी धरणाचे नूतनीकरण व मजबुतीकरण दोन टप्प्यात सुरू करण्यात आले आहे. पहिल्या टप्प्यातील कामे पूर्ण झाली आहेत. दुसऱ्या टप्प्यात झाडांसह पाणीसाठा धरणाच्या अंतर्गत मजबुतीसाठी अडथळा ठरत आहे. झाडे तोडण्याबरोबरच दुरुस्तीसाठी पाणीपातळी कमी करण्याच्या सूचना महापालिका प्रशासनाला देण्यात आल्या आहेत. झाडे तोडणे आणि पाण्याची पातळी कमी करणे याचा विचार करून ६ महिन्यांच्या कालावधीत कामे पूर्ण करण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे. अशी माहिती प्रांजली टोंगसे, कार्यकारी अभियंता, जलसंपदा विभाग (दक्षिण) यांनी दिली.

3 टप्प्यात नूतनीकरणाचा प्रस्ताव

अंबाझरी धरणाच्या नूतनीकरण व मजबुतीकरणासाठी 21.7 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. पहिल्या टप्प्यात रिटेनिंग वॉल आणि जॅकेटिंगसाठी 4.14 कोटी रुपयांचा प्रस्ताव जलसंपदा विभागाकडे देण्यात आला आहे. त्यासाठी महा मेट्रोने 3.14 कोटी आणि महापालिकेकडून एक कोटी रुपयांचा हिस्सा दिला आहे. पहिल्या टप्प्यात हिंगणा रोड परिसराचा 130 मीटरचा विस्तार करण्यात येणार आहे.

फेज 1 मध्ये लाँग रिटेनिंग वॉल आणि 0.30 मीटर लेयरची सिमेंटेशन जॅकेटिंग प्रस्तावित होती. या कामाची जबाबदारी 5 जुलै 2021 ते 31 मार्च 2023 या कालावधीत आदित्य कन्स्ट्रक्शन कंपनी या कंत्राटी एजन्सीने पूर्ण केली आहे. 7.55 कोटी च्या निधीतुन दुसऱ्या टप्प्यातील दोन्ही भागांमध्ये टो ड्रेनचे काम पूर्ण करायचे आहे. ही रक्कम अंतर्गत दुरुस्ती, मजबुतीकरण आणि मातीचे पुनर्भरण आणि धरणातील पाणी आणि रस्त्यांच्या भागांमध्ये फरसबंदी यासाठी खर्च करण्यात येणार आहे. इतर भागही मजबूत करावे लागतील. तिसऱ्या टप्प्यात अंबाझरी 3 बँकेचे दोन्ही भाग स्टेप कॉल तयार करणे, रेलिंग बसवणे, ओव्हरफ्लोजवळ प्रेक्षक गॅलरी तयार करणे आदींसह अन्य कामे प्रस्तावित करण्यात आली आहेत. हे काम पूर्ण करण्याची जबाबदारी महापालिका किंवा सार्वजनिक बांधकाम विभागाकडे सोपवण्यात येणार आहे.