नाशिक (Nashik): नाशिक जिल्ह्यात मागील काही महिन्यांमध्ये मानव-मनुष्य यांतील संघर्ष टोकाला गेला आहे. यामुळे बिबट्यांवर नियंत्रणासाठी मागील आठवड्यात वनमंत्र्यांनी मुख्यमंत्र्यांच्या उपस्थितीत बैठक घेतली. त्या बैठकीतील सूचनांंनंतर वनविभागाने नाशिक जिल्ह्यासाठी १५ कोटी ८१ लाख १५ हजार २०० रुपयांचा आराखडा तयार केला आहे.
या आराखड्यातील तातडीची बाब म्हणून जिल्हा प्रशासनाने पिंजऱ्यांसाठी आपत्ती व्यवस्थापनासाठी ५० लाखांची निधी मंजूर केला असून आला ४ रॅपिड रेस्क्यू टीमसाठी (आरआरटी) ४ वाहनेही मंजूर करण्यात आले आहेत. यासाठी जिल्हा नियोजन समितीच्या निधीतून एक कोटी रुपये निधी दिला जाणार आहे.
दरम्यान नागरी भागातील बिबट्याचा कायमस्वरुपी बंदोबस्त करण्याच्या उपायांचा त्यात समावेश नाही. बिबट्यांच्या ट्रान्झिट सेंटरला मान्यता दिला असली, तरी त्याची प्रत्यक्ष अंमलबजावणी वन्यजीव संरक्षण विभागाच्या मान्यतेनंतरच होऊ शकणार आहे. या ट्रान्झिट सेंटरची क्षमता साधारणता ४० जनावरांची असणार आहे.
नाशिक जिल्ह्यात गत वर्षभरात, बिबट्यांचा मानवी वस्तीत विशेषतः शहरात वावर वाढला आहे. हल्ल्यांचे प्रमाणही वाढले आहे. वर्षभरात दहा बालके व माणसांवर बिबट्याने हल्ले केले आहेत. अनुसूची-१ मध्ये समावेश असल्याने बिबट्यांना मारण्यास परवानगी नाही. जिल्ह्यातील साधारणतः १२० पेक्षा अधिक गावांमध्ये मागील १० वर्षांत बिबट्यांनी मानवांवर हल्ले केले आहे.
या बिबट्यांपासून नागरिकांचे संरक्षण करण्यासाठी नाशिक जिल्ह्यातील पूर्व आणि पश्चिम वनविभागाने मिळून जवळपास १६ कोटी रुपयांचा आराखडा तयार केला आहे. या आराखड्यात आरआरटी, रेस्क्यू वाहन, पिंजरे यांसह विविध बाबींचा समावेश आहे. हा निधी वनविभागाला आपत्ती व्यवस्थापनांतर्गत अपेक्षित आहे. मात्र, आपत्ती व्यवस्थापनांतर्गत एवढा निधी पहिल्याच बैठकीत पिंजऱ्यांसाठी ५० लाख तर ४ आरआरटीसाठी चार वाहने मंजूर करण्यात आली आहेत.
बिबट्यांच्या ट्रान्सफर ट्रान्झिट सेंटरला स्थानिक मंजुरी दिली असून आता वनविभागाच्या वाइल्ड लाइफ वॉर्डन यांच्याकडून मंजुरी मिळताच ते उभारले जाईल. यात ४० जनावरांचा समावेश होईल, असे जिल्हाधिकारी आयुष प्रसाद यांनी स्पष्ट केले आहे.
असा आहे आराखडा
जलद बचाव पथक सक्षमीकरण (आरआरटी) - ३० टीम (एका टीममध्ये ६ मनुष्यबळ) - ५३ लाख ३५ हजार २०० रुपये.
रेस्क्यू वाहन(१६) - २ कोटी ४० लाख
आरआरटीसाठी साहित्य : ४५ लाख
जनजागृतीसाठी सभा, साहित्य : ७० लाख
बेस कॅम्प, कंट्रोल रुम, मेटेनन्स : ७० लाख
औषधे, ट्रॅन्क्युलायझिंग गण: 33 लाख
पिंजरे आणि प्राथमिक कृती दल- ६ कोटी ५० लाख रुपये
ड्रोन, कॅमेरा, ट्रॅप्स, टॉर्च व जीपीएस : १ कोटी ९७ लाख ९८ हजार
ए.आय. सिस्टिम कॅमेरा (२०) ६० लाख
गन पिस्टल- ३३ लाख रुपये
मोठ्या जाळ्या (४०)- २४ लाख रुपये.