नागपूर (Nagpur) : आयुष मंत्रालयाच्या केंद्रीय आयुर्वेदिक विज्ञान संशोधन परिषदेतर्फे (CCRAS) स्थापित प्रादेशिक आयुर्वेदिक माता व बाल आरोग्य संशोधन संस्था व्यंकटेश नगर एनआयटी संकुल येथील नंदनवन परिसरात भव्य इमारत बांधणार आहे.
नागपुरातील केंद्र सरकारच्या आयुर्वेदिक संस्थेत प्रथमच अशा प्रकारची इमारत बांधण्यात येणार आहे. येथे तपासणी, उपचार आणि रुग्णांना दाखल करण्यासाठी 50 खाटांची सोय असेल. या इमारतीत तळमजल्यासह 6 मजले असतील. त्यासाठी 60 कोटी रुपयांचा निधी प्राप्त झाला आहे. लवकरच काम सुरू केले जाणार आहे.
1972 मध्ये स्थापना
प्रादेशिक आयुर्वेदिक माता व बाल आरोग्य संशोधन संस्थेची स्थापना 1 जुलै 1972 रोजी झाली. त्यावेळी ते हर्बल मेडिसिन युनिट आणि रिसर्च सेंटर म्हणून सक्रिय झाले होते. 1999 मध्ये ते आयुर्वेदासाठी प्रादेशिक संशोधन केंद्र बनले. तेव्हापासून येथे फिरते वैद्यकीय सेवा, आदिवासींसाठी आरोग्य तपासणी व उपचार योजना व ओपीडी सुरू करण्यात आली. आयुर्वेदाचा प्रसार करण्यासाठी सरकारने विविध योजना सुरू केल्या. नंतर सरकारने स्वतःच्या जमिनीवर सर्वसामान्यांसाठी संपूर्ण सुविधा असलेली इमारत तयार करून ही संस्था सुरू केली. 12 एप्रिल 2016 रोजी संस्थेचे नामकरण करण्यात आले. प्रादेशिक आयुर्वेदिक माता व बाल आरोग्य संशोधन संस्था या नावाने तिला नवी ओळख मिळाली.
येथे नाममात्र शुल्कात आजारांवर उपचार केले जातात. आयुर्वेदिक औषधेही मोफत दिली जातात. मध्य भारतातील आसपासच्या भागातील रुग्ण येथे उपचार घेण्यासाठी येतात. संस्थेच्या ओपीडीमध्ये आतापर्यंत 5 लाखांहून अधिक रुग्णांची तपासणी व उपचार करण्यात आले आहेत. आदिवासी आरोग्य संरक्षण संशोधन योजनेंतर्गत 121 हून अधिक गावांचे सर्वेक्षण करून 75 हजारांहून अधिक लोकांची तपासणी करण्यात आली असून 22 हजारांहून अधिक रुग्णांवर उपचार करण्यात आले आहेत.
विविध शासकीय आरोग्य योजनांतर्गत संस्थेमार्फत ही मोहीम राबविली जाते. आयुर्वेदावर आधारित संपूर्ण उपचार पद्धती उपलब्ध असल्याने रुग्णांची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. आता नवीन इमारतीत 50 खाटांची सुविधा तयार झाल्याने रुग्णांना दाखल करून उपचार करणे सोपे होणार आहे.
