नागपूर (Nagpur) : फुटाळा तलावात म्युझिकल फाउंटन उभारणी आणि इतर कामांबाबत स्वच्छ असोसिएशनने दाखल केलेल्या जनहित याचिकेवरील सुनावणी वेळी नागपूर उच्च न्यायालयाने अंतरिम दिलासा देण्यास नकार दिला. न्यायमूर्ती ए. एस. चांदूरकर व न्या. वृषाली जोशी यांच्या खंडपीठाने निर्णय दिला की, महाराष्ट्र मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन लिमिटेडने (MahaRail) सुरू केलेल्या कामांमुळे 2017 च्या वेटलँड्स (संवर्धन आणि व्यवस्थापन) नियमांचे उल्लंघन होत नाही.
स्वच्छ असोसिएशन, सोसायटी नोंदणी कायदा आणि महाराष्ट्र सार्वजनिक न्यास कायद्यांतर्गत नोंदणीकृत सोसायटीने याबाबत चिंता व्यक्त केली होती. पार्किंग प्लाझा, फ्लोटिंग बँक्वेट, फ्लोटिंग रेस्टॉरंट आणि फुटाळा तलावात कृत्रिम वटवृक्षाची उभारणी केली होती. याचिकाकर्त्याने असा युक्तिवाद केला की तेलंगखेडी तलाव म्हणून ओळखले जाणारे तलाव ही एक ओलसर जमीन आणि ग्रेड-1 वारसा मालमत्ता आहे.
याचिकाकर्त्यांच्या वकिलांनी 2006-07 च्या नॅशनल वेटलँड इन्व्हेंटरी अँड असेसमेंट (NWIA) अहवालाचा संदर्भ दिला आहे. 55 हेक्टर आणि 98 एकर क्षेत्रफळाचे ओलसर क्षेत्र म्हणून फुटाळा तलाव ओळखला जातो. त्यांनी पूर्वीच्या न्यायालयीन आदेशांचाही उल्लेख केला ज्यात आर्द्र प्रदेश आणि वारसा इमारती आणि नैसर्गिक वैशिष्ट्यांच्या संवर्धनासाठीच्या नियमांवर भर देण्यात आला होता.
तथापि, न्यायालयाने, मंजूर केलेल्या परवानग्या आणि एमएमआरसीएलने प्रदान केलेल्या कागदपत्रांची तपासणी केल्यानंतर, असा निर्णय दिला की, ओलसर जमिनीत कायमस्वरूपी बांधकाम केलेले नाही. न्यायालयाने नमूद केले की पार्किंग प्लाझा आणि प्रेक्षकांचे बांधकाम गॅलरीला आवश्यक परवानग्या मिळाल्या होत्या आणि 2017 च्या नियमांच्या नियम 4 (2) (vi) चे उल्लंघन सुचविणारा कोणताही पुरावा नव्हता.
स्वच्छ असोसिएशनने मागितलेला अंतरिम दिलासा नाकारताना, न्यायालयाने यावर जोर दिला की MMRCL आणि नागपूर महानगरपालिका (NMC) यांनी 2017च्या नियमांद्वारे लागू केलेल्या नियमांचे आणि निर्बंधांचे पालन सुनिश्चित केले पाहिजे. त्यांना प्रतिबंध करण्याचे निर्देश दिले होते. फुटाळा तलावामधील कोणतेही कायमस्वरूपी बांधकाम आणि प्रस्तावित उपक्रम ज्या जलसंस्थेमध्ये होत होते तिची स्वच्छता आणि अखंडता राखण्यासाठी या प्रकरणाची पुढील सुनावणी 19 जुलै 2023 रोजी ठेवली आहे. तोपर्यंत फुटाळा तलावाचे संरक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी आणि त्याच्या संवर्धनाचे नियमांचे पालन करण्यासाठी MMRCL आणि NMC जबाबदार आहेत.
